Thế nào là kỹ năng đặt câu hỏi? Cách rèn luyện kỹ năng đặt câu hỏi tốt

Bạn đã từng đọc cuốn sách “Sức mạnh của đặt câu hỏi đúng” chưa? Bạn có biết vì sao đây là một trong số những sách kỹ năng đặt câu hỏi bán chạy nhất thế giới trong nhiều năm không? Bởi lẽ, thế giới quanh ta có vô vàn điều thú vị mà những gì chúng ta biết chỉ như hạt cát giữa sa mạc. 

Không ngoại trừ bất kỳ ngành nghề nào, kỹ năng đặt câu hỏi và trả lời câu hỏi là vô cùng quan trọng. Ngoài việc giúp chúng ta thu nhận thông tin mới, việc đặt câu hỏi còn là kỹ năng giao tiếp cần thiết nhằm mở rộng mối quan hệ. Bài viết sẽ nói rõ hơn kỹ năng mềm này quan trọng như thế nào khi đi làm, cũng như các cách rèn luyện kỹ năng đặt câu hỏi để thành công hơn trong chính lĩnh vực của mình.

Kỹ năng đặt câu hỏi trong tiếng Anh là questioning skills - dùng để mô tả khả năng bạn sử dụng câu hỏi để bắt đầu hoặc diễn tiến cuộc đối thoại với người khác. Nghệ thuật đặt câu hỏi là vô cùng cần thiết trong cuộc sống nói chung và công việc nói riêng, giúp cho cuộc trò chuyện được nối dài và người đối diện cũng cảm thấy tự nhiên, thoải mái chia sẻ hơn. 

Trên thực tế, nhiều vị trí việc làm yêu cầu ứng viên ngoài kỹ năng chuyên môn cần nhiều kỹ năng mềm khác, mà một trong những biểu hiện chính là kỹ năng đặt câu hỏi trong giao tiếp.

Nếu bạn đang thắc mắc hai loại kỹ năng nêu trên khác nhau như thế nào, hãy đọc ngay bài viết phân biệt kỹ năng cứng và kỹ năng mềm để biết cách tạo CV online và trả lời phỏng vấn nhé! 

1. Tiếp cận vấn đề đa chiều.

Khi nhìn nhận một vấn đề, thay vì chỉ chú ý vào một khía cạnh, kỹ năng đặt câu hỏi hiệu quả sẽ giúp bạn có cái nhìn đa chiều hơn. Điều này, đồng thời kích thích khả năng tư duy, sáng tạo và nâng cao hiệu quả công việc của bạn. 

2. Giải quyết vấn đề hiệu quả.

Việc nhìn nhận vấn đề đa chiều sẽ giúp bạn giải quyết chúng hiệu quả hơn. Đặc biệt, trong những cuộc thảo luận, với kỹ năng đặt câu hỏi hiệu quả, bạn sẽ đóng góp được nhiều khía cạnh của chủ đề đang bàn luận. Từ đó, nhiều phương án sẽ được đưa ra nhằm khắc phục vấn đề triệt để hơn.  

3. Trau dồi kiến thức, nâng cao nghiệp vụ.

Mục đích chính của việc đặt câu hỏi còn là để tiếp nhận thông tin mình chưa biết, hay nói cách khác là mở mang sự hiểu biết của bản thân. Vậy rèn luyện kỹ năng đặt câu hỏi cũng là nâng cao kỹ năng giao tiếp và nghiệp vụ của chính mình. 

4. Mở rộng cuộc trò chuyện.

Sở hữu kỹ năng đặt câu hỏi tốt đồng nghĩa với việc bạn biết cách khéo léo dẫn dắt cuộc trò chuyện và đảm bảo không khí cởi mở, tích cực. Điều này giúp bạn tinh tế khai thác thông tin cần thiết từ đối phương mà không khiến họ cảm thấy như đang bị “chất vấn”.

5. Có định hướng phát triển nghề nghiệp rõ ràng.

Kỹ năng đặt câu hỏi đặc biệt quan trọng trong trường hợp phỏng vấn xin việc. Việc bạn đặt câu hỏi cho nhà tuyển dụng sẽ giúp bạn thể hiện thái độ nghiêm túc với công việc, sự tự tin và mức độ quan tâm đến công ty ứng tuyển. 

✅ Có đầy đủ chủ ngữ, vị ngữ.

Văn hóa Á Đông nhìn chung rất tối kị việc hỏi trống không, cụt lủn; đặc biệt là trong môi trường công sở. Do vậy, bạn đừng quên xưng hô đúng cách và đặt câu hỏi có đủ nội dung và chủ-vị nhé. 

✅ Hỏi ngắn gọn, đúng trọng tâm.

Một trong những kỹ năng đặt câu hỏi hiệu quả là trình bày súc tích, không lê thê rườm rà. Nhiều bạn thường nhầm lẫn việc đặt câu hỏi gián tiếp thành cách nói quanh, lòng vòng khiến câu hỏi trở nên dông dài. 

Để rèn luyện kỹ năng đặt câu hỏi này, bạn cần có sự chuẩn bị tốt nhất nếu có thể, nhất là trong các sự kiện đã lên kế hoạch sẵn như hội nghị, cuộc họp hay buổi phỏng vấn. 

✅ Tỏ thái độ ôn hoà, lịch sự.

Kỹ năng đặt câu hỏi tốt còn thể hiện qua thái độ thân thiện, hoà nhã, tránh khiến cho người đối diện cảm thấy bạn đang cố khai thác thông tin từ họ. Khi đối phương thấy thoải mái, dễ chịu, họ sẽ chia sẻ thông tin một cách tự nhiên, cởi mở hơn. 

Một biểu hiện rõ rệt khác là thông qua ngôn ngữ hình thể. Rất nhiều sách kỹ năng đặt câu hỏi và nghệ thuật ứng xử có đề cập đến cách kiểm soát biểu cảm gương mặt, giao tiếp bằng mắt, hay động tác tay nhằm rút ngắn khoảng cách trong các mối quan hệ. 

✅ Có thái độ cầu thị.

Trong trường hợp bạn đặt câu hỏi để trau dồi vốn hiểu biết của bản thân, bên cạnh rèn luyện kỹ năng đặt câu hỏi, bạn cần thể hiện thêm thái độ cầu thị. Khi đó người được hỏi bạn sẽ sẵn lòng hướng dẫn, chia sẻ cho bạn những gì họ biết. Ngược lại, nếu họ cảm thấy bạn chỉ hỏi qua loa cho có, họ tất nhiên không có lý do gì để mở lòng với bạn. Thái độ cầu thị khi rèn luyện kỹ năng đặt câu hỏi lúc này thể hiện qua cách bạn lắng nghe câu trả lời từ đối phương.

✅ Dùng câu hỏi mở.

Dạng câu hỏi này nhằm khai thác sâu hơn thông tin từ đối phương cũng như tạo cho họ nhiều không gian tùy biến câu trả lời. Ví dụ về kỹ năng đặt câu hỏi dạng mở như “Anh/Chị thấy kế hoạch này thế nào?”. Song song với việc dùng câu hỏi mở là hạn chế sử dụng các câu hỏi đóng trừ khi bạn chỉ đơn thuần muốn xác thực thông tin. Câu hỏi đóng thường chỉ đưa ra một hoặc giới hạn sự lựa chọn. Điều này khiến đối phương hoặc chỉ trả lời dứt khoát, khó chia sẻ thêm thông tin, hoặc do dự không muốn trả lời và có thể nhanh chóng muốn kết thúc cuộc hội thoại.

• Đọc sách kỹ năng đặt câu hỏi.
• Học cách lắng nghe chân thành.
• Đánh giá mức độ thân mật của mối quan hệ để lựa chọn câu hỏi phù hợp.
• Tìm hiểu ví dụ về kỹ năng đặt câu hỏi trong các tình huống khác nhau.
• Chọn lựa, chắt lọc ngôn từ sao cho phù hợp với ngữ cảnh.
• Tham khảo, học hỏi từ ý kiến chuyên gia.
• Sử dụng đa dạng loại câu hỏi (câu hỏi đóng/mở, câu hỏi trực tiếp/gián tiếp, v.v.).
• Học hỏi kỹ năng đặt câu hỏi và trả lời câu hỏi hay từ sếp và đồng nghiệp. 
• Kiểm soát thái độ và bộc lộ cảm xúc phù hợp.
• Tránh thể hiện sự tò mò thái quá.
• Rèn luyện đồng thời 2 kỹ năng đặt câu hỏi và trả lời câu hỏi.

📍Kết luận:

Có rất nhiều người thành công nhờ vào kỹ năng giao tiếp tốt. Trong đó, kỹ năng đặt câu hỏi trong giao tiếp là một yếu tố cực kỳ quan trọng. Qua bài viết trên, bạn phần nào hiểu được tầm quan trọng của kỹ năng mềm này và những bí kíp giúp bạn rèn luyện kỹ năng đặt câu hỏi hiệu quả.

Ngoài ra, còn vô vàn kỹ năng quan trọng khi bạn nộp hồ sơ xin việc. Hãy tìm hiểu xem 50+ kỹ năng trong CV dễ ghi điểm với nhà tuyển dụng là gì nhé!

--- Tác giả bài viết: Lana Nguyen ---