Dự đoán xu hướng nghề nghiệp trong tương lai ở Việt Nam

Các xu hướng nghề nghiệp trong tương lai ở Việt Nam là chủ đề thu hút được rất nhiều sự quan tâm. Đất nước đang trong giai đoạn phát triển và hội nhập, người Việt chứng kiến sự ra đời của những ngành nghề mới, những lĩnh vực tiềm năng được đặc biệt chú trọng. Đây không chỉ là sự thay đổi đơn thuần, mà còn là bước chuyển mình toàn diện của nền kinh tế quốc dân - thứ sẽ định hình những trào lưu và xu hướng mới để người trẻ định hướng nghề nghiệp cho bản thân.

Vậy những xu hướng việc làm đó là gì? Những yếu tố kinh tế, xã hội nào sẽ quyết định sự phân bổ nguồn nhân lực trong thị trường lao động Việt Nam 5 năm, 10 năm tới? Cùng Cake Resume theo dõi “bản dự đoán” các công việc tương lai dưới đây!

1. IT (Công nghệ thông tin) 

Việt Nam đang nỗ lực không ngừng nghỉ để thúc đẩy sự phát triển của ngành công nghệ thông tin, bằng cách thu hút vốn đầu tư nước ngoài, khuyến khích các start-up (khởi nghiệp) công nghệ và chú trọng đào tạo nguồn nhân lực trẻ trong nước.

Lĩnh vực IT sẽ đứng “top” trong danh sách xu hướng việc làm trong tương lai, với các nhóm ngành quan trọng dưới đây:

• Fintech: Fintech và thuật ngữ kết hợp giữa “Finance” và “Technology”, tạm dịch là Công nghệ tài chính. Độ phủ sóng của internet và xu hướng thanh toán kỹ thuật số sẽ tạo nên môi trường lý tưởng cho lĩnh vực này phát triển. Những cơ hội nghề nghiệp trong tương lai như phát triển phần mềm quản lý tài chính, bảo mật, blockchain và tiền điện tử,... được dự đoán là rất hứa hẹn.
• Thương mại điện tử: Trong năm 2023, thị trường TMĐT Việt Nam được dự đoán sẽ tăng trưởng 17.6%, theo Ecommerce DB. Doanh thu ngành TMĐT không chỉ ở Việt Nam mà còn ở Đông Nam Á và toàn cầu đang gia tăng và sẽ tiếp tục theo đà này trong nhiều năm tới, giúp đây trở thành nghề nghiệp đầy triển vọng trong tương lai không thể bỏ qua.
• Công nghệ giáo dục: Người Việt trong cởi mở và đón nhận quá trình số hóa mọi khía cạnh của nền kinh tế, bao gồm cả giáo dục, ngành CNGD chắc chắn sẽ mở ra một xu hướng nghề nghiệp trong tương lai. Trào lưu này bao gồm công việc giảng dạy trực tuyến, phát triển nội dung số, thiết kế các phần mềm giáo dục,..

2. AI (Trí tuệ nhân tạo)

Trí tuệ nhân tạo là một nhánh của ngành khoa học máy tính, liên quan đến việc tạo ra những hệ thống có thể suy luận, học hỏi và thực hiện các tác nhiệm dựa vào thuật toán có sẵn. Năm 2021, chính phủ công bố chiến lược quốc gia về nghiên cứu, phát triển và ứng dụng trí tuệ nhân tạo đến năm 2030, để góp phần xây dựng nền kinh tế công nghệ cao và toàn cầu hóa. Có được lợi thế này, AI chắc chắn sẽ là một trong những ngành hot trong 10 năm tới.

Mặc dù vẫn còn ở giai đoạn khởi đầu, AI ở Việt Nam đang dần bắt kịp các xu hướng ngành nghề trong tương lai trên thế giới để ứng dụng vào:

• Quản trị nhân lực
• Giáo dục
• Y tế
• Nông nghiệp
• Giao thông vận tải 
• Thương mại điện tử

3. Xuất nhập khẩu

Lĩnh vực xuất nhập khẩu đã và đang tạo ra một xu hướng nghề nghiệp trong tương lai ở Việt Nam với nhiều triển vọng việc làm. Việc chúng ta trở thành thành viên của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), ASEAN và các hiệp định thương mại quốc tế đã mở ra các điều kiện mới cho hàng hóa và dịch vụ của Việt Nam đi ra nước ngoài. Do đó, nhu cầu lao động có tay nghề cao trong ngành xuất nhập khẩu là rất lớn với mức lương cạnh tranh. 

Một số công việc tương lai có thể kể đến là: 

• Nhân viên quản lý xuất nhập khẩu
• Trưởng phòng kinh doanh xuất khẩu
• Nhà phân phối/ đại lý
• Nhân viên vận tải
• Nhân viên môi giới hải quan

4. Logistics

Logistics là ngành nghề chịu trách nhiệm lập kế hoạch, tổ chức và quản lý dòng hàng hóa và dịch vụ hiệu quả từ điểm xuất phát đến điểm tiêu thụ. Triển vọng việc làm logistics ở Việt Nam là rất tốt, với sự phát triển trong thương mại điện tử, sản xuất, xuất nhập khẩu, và du lịch. Theo báo Công Thương, Việt Nam sẽ cần thêm khoảng 2 triệu lao động ngành logistics tới năm 2030.

Xu hướng việc làm trong tương lai đối với ngành này bao gồm nghề:

• Nhân viên kinh doanh
• Vận hành kho
• Nhân viên cảng
• Chứng từ
• Giao nhận
• Nhân viên hải quan

5. Marketing

Ngành marketing sẽ tiếp tục là một xu hướng chọn nghề của giới trẻ hiện nay vì nhiều lý do. Một trong số đó là sự cạnh tranh không ngừng giữa các doanh nghiệp. Ngoài ra, những thay đổi trong hành vi người tiêu dùng cũng đòi hỏi các công ty tuyển thêm nhân lực trẻ - những người thích nghi nhanh và sáng tạo trong tiếp thị/quảng cáo, cũng như cách tiếp cận khách hàng. 

6. Du lịch - Dịch vụ 

Mặc dù 2021 là một năm khó khăn với ngành Du lịch - Dịch vụ, việc chính phủ mở cửa biên giới và dỡ bỏ các quy định giãn cách đã giúp ngành du lịch phục hồi trở lại trong năm nay. Chỉ trong quý I năm 2023, du lịch Việt Nam đón 2.7 triệu lượt khách quốc tế, gấp gần 30 lần con số cùng kỳ năm 2022 và sẽ còn tiếp tục tăng mạnh. 

Nếu bạn quan tâm đến ngành du lịch và dịch vụ tại Việt Nam, thì lĩnh vực này hứa hẹn sẽ tiếp tục dẫn đầu xu hướng nghề nghiệp trong tương lai, với nhiều công việc đa dạng, từ hướng dẫn viên du lịch, biên phiên dịch, nhân viên nhà hàng/khách sạn cho đến đại lý du lịch.

7. Năng lượng 

Nền kinh tế và dân số đang tăng trưởng của Việt Nam đang thúc đẩy nhu cầu sản xuất và tiêu thụ năng lượng, đặc biệt là các nguồn năng lượng tái tạo. Việt Nam sẽ nhận nguồn tài trợ 15.5 tỷ USD trong thời gian tới từ Just Energy Transition Partnerships - chương trình hỗ trợ các nước đang phát triển hướng tới năng lượng sạch và bền vững. Nhu cầu nguồn nhân lực lành nghề trong lĩnh vực năng lượng, vì thế được dự đoán là sẽ tăng đáng kể. 

Một số công việc sẽ là xu hướng ngành nghề trong tương lai bao gồm:

• Kỹ sư năng lượng
• Quản lý dự án năng lượng
• Kỹ thuật viên lắp đặt và bảo trì hệ thống năng lượng
• Chuyên gia tư vấn năng lượng bền vững

🔎 Điều gì sẽ ảnh hưởng đến xu hướng nghề nghiệp trong 5 năm tới? 

Triển vọng kinh tế Việt Nam trong tương lai gần là rất tích cực. Nước ta được kỳ vọng sẽ tiếp tục phát triển với tốc độ nhanh, một vài con số cụ thể định hình thị trường và xu hướng nghề nghiệp năm 2025 - 2030 là:

• GDP: Tăng trưởng GDP dự kiến đạt bình quân 6,5%/năm sau 2022, theo báo cáo của The World Bank.
• Xuất khẩu dự kiến tiếp tục tăng 7%/năm, theo Thời Báo Ngân Hàng.
• Vốn đầu tư nước ngoài (FDI) 2022 đạt mức cao nhất trong 5 năm, Việt Nam đứng thứ 25 trong danh sách các quốc gia thu hút FDI nhất toàn cầu, theo Tạp Chí Ngân Hàng.

Sự chuyển mình tích cực trong nền kinh tế sẽ thúc đẩy ngành tài chính, đầu tư, kinh doanh, truyền thông trong nước tăng trưởng trông thấy. Xu hướng nghề nghiệp trong tương lai ở Việt Nam 5 năm tới vì thế cũng sẽ tập trung ở những ngành tiềm năng này. 

🔎 Làm thế nào để bắt kịp xu hướng nghề nghiệp trong 10 năm tới? 

Du lịch, lập trình, chăm sóc sức khỏe hay kinh doanh sẽ tiếp tục là những ngành hot trong 10 năm tới.

Ngoài những ngành hot hiện nay đang được ưa chuộng, bạn cũng nên hiểu về một số yếu tố bối cảnh sau:

• Chính phủ Việt Nam đang đầu tư mạnh vào giáo dục và đào tạo, bạn có rất nhiều cơ hội để nâng cao hoặc đào tạo lại kỹ năng mới. 
• Nền kinh tế Việt Nam đang phát triển nhanh, đòi hỏi lao động có tay nghề cao, vì vậy bạn cần có năng lực vững vàng.
• Lực lượng lao động trẻ có nhiều tiềm năng đổi mới và sáng tạo, sẽ có rất nhiều thay đổi trong thị trường việc làm 10 năm tới. Vì thế, người tìm việc làm phải biết linh hoạt và năng động để bắt kịp các xu hướng nghề nghiệp trong tương lai ở Việt Nam.

🔎 Xu hướng chọn nghề của giới trẻ hiện nay là gì?

Xu hướng nghề nghiệp ở Việt Nam đang thay đổi để thích nghi với bối cảnh kinh tế và xã hội của đất nước. Những người trẻ tuổi ngày càng quan tâm đến những ngành nghề có nhu cầu tuyển dụng cao, cơ hội thăng tiến tốt và cho phép họ tạo ra những khác biệt có ảnh hưởng tới cộng đồng. 

Một xu hướng chọn công việc tương lai khác là đảm bảo work-life balance, sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống. Người trẻ hiện nay mong muốn có một công việc tốt, nhưng vẫn cho phép họ có nhiều thời gian cho cuộc sống cá nhân.

📍Kết luận: 

Bài viết trên tổng hợp các phân tích và dự đoán về xu hướng nghề nghiệp trong tương lai ở Việt Nam. Lưu ý rằng các xu hướng không tồn tại mãi mãi, và hoàn toàn có thể thay đổi theo thời gian và yêu cầu của thị trường. 

Điều quan trọng là bạn cần trang bị đầy đủ kiến thức chuyên môn và kỹ năng mềm cho công việc của mình, bất kể là trong lĩnh vực nào, có phải là những ngành hot trong 10 năm tới hay không. Ngoài ra, hãy liên tục cập nhật để thích nghi với sự thay đổi và tìm kiếm cơ hội nghề nghiệp mới nhé!

--- Tác giả bài viết: Dasie Pham ---